Wat is een calamiteit?
Een calamiteit is “een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van een voorziening en die tot een ernstig schadelijk gevolg voor of de dood van een cliënt heeft geleid.” (Definitie Wet maatschappelijke ondersteuning 2015).
Voorbeelden van calamiteiten:
- Een onbedoeld overlijden van een cliënt;
- Een suïcide van een cliënt;
- Een gebeurtenis die heeft geleid tot ernstig en/of blijvend lichamelijk letsel bij een cliënt;
- Een gebeurtenis die heeft geleid tot ernstig geestelijk lijden van een cliënt.
Wat is een geweldsincident?
Een geweldsincident is: ''seksueel binnendringen van het lichaam van of ontucht met een cliënt, alsmede lichamelijk en geestelijk geweld jegens een cliënt, door een beroepskracht dan wel door een andere cliënt met wie de cliënt gedurende het etmaal of een dagdeel in een accommodatie van een aanbieder verblijft.'' (Definitie Wet maatschappelijke ondersteuning 2015).
Voorbeelden van geweldsincidenten:
- Ernstig grensoverschrijdend gedrag: fysiek, psychisch en/of seksueel door hulpverleners of andere cliënten.
Verschil tussen calamiteit en incident
Soms is niet duidelijk of er sprake is van een calamiteit of een incident. Incidenten zijn (in vergelijking met calamiteiten) relatief lichte verstoringen van de dagelijkse gang van zaken bij een zorgaanbieder. Calamiteiten moeten altijd gemeld worden, incidenten niet. Zorgaanbieders moeten incidenten wel registreren en analyseren om van fouten te kunnen leren.
Voorbeelden incidenten:
- Een fout: een afwijking van een situatie ten opzichte van de ideale situatie, met meestal ongewenste gevolgen. Het betreft het handelen van zorgverleners of het nalaten van handelen door zorgverleners, waardoor schade ontstaat voor een cliënt of de zorgverlener zelf. Denk bijvoorbeeld aan het toedienen van de verkeerde medicijnen.
- Een ongeluk: een gebeurtenis waarbij iets misgaat en waarbij meestal schade optreedt. Een voorbeeld kan zijn een valincident.
- Een bijna ongeluk: een ongeluk dat ternauwernood voorkomen kon worden of net niet plaatsvond. Bijvoorbeeld bijna struikelen over een losliggend matje.
Soms is het lastig een calamiteit en een incident te onderscheiden. Een incident kan ook overgaan in een calamiteit. Het is aan de betrokkenen om in te schatten en af te wegen of men te maken heeft met een calamiteit of een incident. Neem bij twijfel contact op met Toezicht Wmo van GGD IJsselland.
Calamiteit of geweldsincident melden
Wmo-zorgaanbieders zijn wettelijk verantwoordelijk voor kwalitatief goede en veilige ondersteuning. Zij zijn verplicht calamiteiten en geweld die te maken hebben met de kwaliteit van een voorziening te melden bij de toezichthouder Wmo van de gemeente. De gemeenten in de regio IJsselland hebben GGD IJsselland aangewezen als toezichthoudend ambtenaar calamiteiten.
Meld direct een calamiteit of een geweldincident
Lees meer informatie over het melden van een calamiteit of geweldincident.